Zonnebescherming

Zonnebescherming

Zon voelt zalig. Daar is bijna iedereen het wel over eens. Je wordt er vrolijk van, je voelt je goed. De zon geeft kracht. Maar hoe reageert je huid erop? Net als de zon is je huid enorm krachtig. Ze biedt je 2 m² pure bescherming tegen invloeden van buiten. Je huid is je natuurlijke zonnebescherming. Zodra je huid UV stralen voelt, treden allerlei biologische processen in werking. Er wordt melanine aangemaakt. De huid wordt dikker en met de hulp van cellen die het DNA beschermen zorgt de huid ervoor dat de negatieve effecten van zonlicht worden verkleind. Want zonlicht kan je DNA, het erfelijk materiaal, aantasten, met huidkanker als mogelijk gevolg.

Melanine
Een mooie bruine teint van de huid is voor ons een teken van kracht en gezondheid. Gek genoeg is bruin worden het eerste verdedigings-mechanisme van de huid. De pigmentcellen in de opperhuid maken melanine aan, dat de bruine teint veroorzaakt. Het zit als een beschermend jasje rond de kernen van de huidcellen en is in staat om een deel van de UV straling te absorberen. Melanine biedt geen optimale bescherming: het schakelt hooguit 50% van de straling uit.

Huidverdikking
Onder invloed van UVB licht wordt een versnelde aanmaak van huidcellen op gang gebracht, waardoor de opperhuid verdikt. Deze extra, hoornachtige bescherming, kaatst een deel van de zonnestralen terug. Verdikking van de opperhuid is dus ook een pantser tegen UV licht. Het is overigens niet zichtbaar of voelbaar. Het biedt wel een iets effectievere zonnebescherming dan melanine, maar ook hiervoor geldt hetzelfde. Huidverdikking biedt onvoldoende bescherming tijdens het zonnebaden.

Uitdroging van de huid
Een huid die regelmatig aan de zon wordt blootgesteld, voelt snel droog aan. De vochtbalans van de huid wordt namelijk verstoord, waardoor er teveel vocht in je huid kan verdampen. Zorg er daarom voor dat je voldoende water drinkt tijdens het zonnebaden.

Zonnebrand
Als je huid verbrandt is dat een overduidelijk signaal dat er teveel UVB straling is binnengekomen. De natuurlijke beschermingsmechanismen hebben het niet gered. Je huid kleurt na een paar uur rood, zwelt op en voelt heel warm aan. Na 24 uur is zonnebrand op zijn hoogtepunt. Na drie à vier dagen zijn de symptomen meestal weer verdwenen. Hoe ernstig de verbranding is hangt samen met een aantal factoren:
– hoe lang je in de zon bent geweest
– de kracht van de zon op die locatie op dat moment
– je huidtype

Het risico van verbranding door UVB stralen is bijzonder hoog in de zomermaanden, rond 12 uur ‘s middags, dicht bij Evenaar en op hogere hoogtes of in en op het water. Verbranden is schadelijk en hoe vaker je huid verbrandt, hoe groter de schade. We spreken wel van het cumulatief opbouwen van zonschade; de ene schade en reparatie stapelt zich op de ander. Het DNA kan op den duur gaan afwijken, waardoor mogelijk kanker ontstaat.

Advies bij zonnebrand:
– Ga op tijd uit de zon en wacht niet tot de roodheid zichtbaar wordt. De verbranding vindt namelijk 4 uur eerder plaats dan het moment waarop je roodheid signaleert.
– Raadpleeg onmiddellijk een arts als je na het zonnebaden last hebt van de volgende klachten: blaren, hoofdpijn, misselijkheid, koorts of brandwonden. Het kan zijn dat je een zonnesteek hebt.
– Brandwonden en blaren moet je goed laten behandelen om infectie te voorkomen. Prik blaren liever niet door.

Vroegtijdige huidveroudering & pigmentvlekken
UVA straling dringt diep door in de huid en tast collagene en elastine weefsels aan. Dit leidt tot rimpelvorming en verminderde stevigheid van de huid. Op de lange termijn kan UVA straling leiden tot het ontstaan van pigmentvlekken. Ook is het een van de belangrijkste oorzaken van versnelde huidveroudering. UVA licht speelt eveneens een belangrijke rol bij de vorming van huidkanker.

Huidkanker
Gelukkig kun je genieten van de zon en tegelijkertijd zorgen voor voldoende zonnebescherming. zodat je huid beschermt is tegen de schadelijke gevolgen van teveel UV straling. Doe je dat niet, dan krijg je op korte termijn een verbrande rode huid, op langere termijn een verouderde huid en je loopt mogelijk risico op huidkanker.

Hoe vaker je in je leven verbrandt, hoe groter je kans om huidkanker te krijgen. De huid van een kind heeft bovendien extra zonnebescherming nodig omdat huidschade die in de vroege kinderjaren wordt veroorzaakt, niet worden teruggedraaid als men volwassen is. Wie als kind vaak verbrand is, heeft een verhoogde kans op huidkanker. In 2000 waren er ongeveer 21.000 nieuwe gevallen van huidkanker per jaar. In 2015 komt dat aantal volgens KWF Kankerbestrijding uit op naar schatting 37.000; een toename van ongeveer 75%. Dit heeft te maken met de toegenomen populariteit van zonnebaden en zonvakanties in de afgelopen decennia. Vooral mensen met een lichte huidskleur (39% van de Nederlanders) zijn gevoelig voor verbranding en lopen daardoor een verhoogd risico om op latere leeftijd huidkanker te krijgen.

Overige effecten van de zon
Onder bepaalde omstandigheden kan blootstelling aan de zon leiden tot zonne-allergie, een koortslip of mallorca acne. Wil je meer weten over de effecten van de zon en hoe je hier verstandig mee om kunt gaan? Lees www.verstandigzonnen.nl of www.kwf.nl.